Nhiễm trùng tiểu trên bệnh nhân đái tháo đường

By Roger Clark Last updated Th2 24, 2025

Bệnh nhân đái tháo đường bị nhiễm trùng tiểu dẫn đến nhiễm trùng máu do nghĩ bệnh nhẹ. Người bệnh mất ý thức ngay trên xe hơi của gia đình, được bác sĩ BVĐK Tâm Anh TP.HCM cứu chữa và tìm ra vi khuẩn gây bệnh.

nhiem-trung-do-tieu-duong

Sốt cao, hôn mê ngay trên xe

Sáng 26/10/2022, bà N.T.L.A. 66 tuổi được các bác sĩ BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho xuất viện sau 10 ngày điều trị bệnh nhiễm trùng máu từ đường tiểu khiến bà sốt cao 40 độ, rối loạn tri giác, rơi vào hôn mê. Rời bệnh viện, bà A. liên tục vẫy tay chào và cảm ơn các bác sĩ trong ekip điều trị.

Trước đó vào ngày 16/10, bà N.T.L.A. được em trai lái xe đưa từ Thanh Hóa trở về TP.HCM thì bắt đầu mệt mỏi, sốt nhẹ khoảng 38 độ, chán ăn nhưng lại thèm nước ngọt. Bà uống 2 lon. Sau khi uống nước ngọt, sức khỏe yếu nhanh, cơ thể sốt cao hơn. Bà được đưa vào cấp cứu ở một bệnh viện trên đường di chuyển về TP.HCM.

Đến Nha Trang, bà A. nằm co người trên băng ghế, cơn sốt cao dần lên 40 độ, đi tiểu trong vô thức, gọi không trả lời nhưng đưa nước và sữa vẫn hút được. Về đến TP.HCM, em trai của bà liền bật đèn cảnh báo nguy hiểm, đưa bà vào gấp khoa Cấp cứu BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Bà A. từng phẫu thuật 3 đốt sống lưng, bị đái tháo đường 3 năm nay, thường xuyên nhiễm trùng tiểu. Tiếp nhận người bệnh trong tình trạng hôn mê, da mỏng, khô, sốt 41 độ, tim đập nhanh, thở nhanh, bác sĩ CKI Đặng Thị Oanh, khoa Cấp cứu BVĐK Tâm Anh TP.HCM nhanh chóng chỉ định chụp CT sọ não, xét nghiệm máu. Kết quả ghi nhận não bộ không tổn thương, trong khi chỉ số nhiễm trùng (định lượng pro – calcitionin) lên đến 5.4 ng/ml (bình thường dưới 0.05 ng/ml).

Nhận định người bệnh bị Hội chứng Cushing (cơ thể có nhiều rối loạn giữ nước, tăng cân, rạn da, tăng huyết áp, yếu cơ, loãng xương…), nhiễm trùng huyết từ đường tiểu, bác sĩ Oanh tiếp tục chỉ định cấy máu, đồng thời cho thuốc kháng sinh phổ rộng Meronem và chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu (ICU). Cơ địa người bệnh bị nhiễm trùng huyết, đối diện nguy cơ kháng kháng sinh và trở nặng có thể xảy ra bất kỳ lúc nào. Tại đây, các bác sĩ tiếp tục theo dõi kháng sinh bởi nếu dùng không đúng dễ gây tình trạng đa kháng kháng sinh nguy hiểm. Ngay khi chỉ số nhiễm trùng giảm còn 2.24ng/ml, bà A. tỉnh táo, ăn uống trở lại, chiều 19/10 được chuyển xuống khoa Nội tổng hợp tiếp tục theo dõi, điều trị.

Gọi tên vi khuẩn E.coli

Đúng như dự đoán của bác sĩ Oanh, kết quả cấy nước tiểu và cấy máu xác định cùng một loại vi khuẩn Escherichia coli (E.coli). Điều này khẳng định người bệnh bị nhiễm trùng huyết do nhiễm trùng tiểu. Bà A. được cách ly trong phòng riêng để tránh vi khuẩn lây cho người bệnh khác và điều trị theo kháng sinh đồ. Hàng ngày, bà được nhân viên y tế kiểm tra đường huyết, tiêm insulin, dùng thuốc kháng sinh kiểm soát động lực của vi khuẩn.

Nằm trên giường bệnh, bà A. nằm xem ti vi, bà A nói: “Khám ở nhiều nơi nhưng chưa tìm ra vi khuẩn. Nay đã tìm ra loại vi khuẩn, tôi có thêm hy vọng trong việc kiểm soát tốt tình trạng nhiễm trùng tiểu”.

Theo bác sĩ Oanh, E.coli là một trong những chủng vi khuẩn kháng nhiều loại kháng sinh. Cụ thể: Ampicilline (100%), Co-trimaxazole (90,9%), nhóm Quinolone (45,5%), nhóm cephalosporine thế hệ 1 và thế hệ 2 (36%-37%), Cephalosporine thế hệ 3 (30%), chloramphenicol (18%), Amoxicilline/a.clavulanic và gentamicine (22% và 27%)… Việc dùng kháng sinh phổ rộng tuy kiểm soát vi khuẩn gây bệnh nhưng cũng sẽ tiêu diệt vi khuẩn có lợi. Trường hợp người bệnh trở nặng, có thể xảy ra tình trạng kháng kháng sinh, dễ rơi vào nguy kịch tính mạng. “Khi xác định được vi khuẩn E.coli, người bệnh được dùng loại kháng sinh đặc trị theo phác đồ để mang lại hiệu quả cao” – bác sĩ Oanh cho hay.

Cảnh giác nhiễm trùng tiểu ở người đái tháo đường

Da bà mỏng và dễ tổn thương nên chỉ cần dùng tay ấn mạnh hay luồn kim lấy ven cũng để lại vết bầm tím. 4 năm trước, bà bị té từ độ cao 3m khi thắp nhang, dẫn đến gãy 3 đốt sống lưng, được phẫu thuật tại một bệnh viện ở TP.HCM. Sau khi xuất viện, bà dùng các loại thuốc điều trị và hỗ trợ xương khớp theo chỉ định của bác sĩ. Sau đó 1 năm, bà phát hiện bệnh đái tháo đường tuýp 2 khi bị nhiễm trùng tiểu gây sốt, tiểu buốt, tiểu gắt.

Bác sĩ Oanh cho biết, ở những người khỏe mạnh hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể trước tác nhân gây hại (vi khuẩn, vi rút) xâm nhập bằng nhiều con đường khác nhau. Người bệnh đái tháo đường (đặc biệt là người bệnh không kiểm soát tốt đường huyết) và Hội chứng Cushing (với bất kỳ lý do nào: thuốc, u tuyến yên, u vỏ thượng thận…) thuộc nhóm suy giảm miễn dịch nên dễ bị các tình trạng viêm, nhiễm trùng.

Khi bị nhiễm trùng tiểu, người bệnh có các triệu chứng: tiểu đau, tiểu buốt, tiểu lắt nhắt… Đôi khi người bệnh không thấy khó chịu khi tiểu mà bị đau vùng hông, sốt lạnh run hoặc xuất hiện nước tiểu đục, có mùi hôi lạ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh dễ bị nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng… dẫn đến tử vong nhanh chóng. Đồng thời, nhiễm trùng tiểu cũng dễ gây biến chứng viêm thận bể thận cấp, áp xe thận, suy thận cấp… cần được phẫu thuật để dẫn lưu mủ.

Lưu ý, ở người bình thường, triệu chứng của nhiễm trùng thường thể hiện rõ ràng – do hệ miễn dịch hoạt động mạnh. Trong khi đó người bị đái tháo đường, Hội chứng Cushing hoặc các tình trạng gây suy giảm miễn dịch khác, người bệnh chỉ có triệu chứng mờ nhạt: mệt mỏi, chán ăn, đi tiểu bình thường, sốt nhẹ… Đến khi có biểu hiện nặng: sốt cao, lơ mơ… người bệnh đã bị nhiễm trùng huyết, đối diện nguy cơ cao tử vong.

Bác sĩ Oanh khuyến cáo người bệnh tiểu đường, hội chứng Cushing hoặc các tình trạng suy giảm miễn dịch khi bị mệt mỏi, chán ăn, da khô… nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra sức khỏe, phát hiện các bất thường và điều trị kịp thời, khả năng hồi phục sức khỏe nhanh hơn. Đồng thời, người bệnh đái tháo đường tuyệt đối không uống nước ngọt để tránh đường huyết tăng cao, khiến tình trạng nhiễm trùng nặng diễn tiến nhanh hơn.

Người bệnh không tự ý mua thuốc kháng sinh điều trị tại nhà mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc dùng không đúng thuốc, không đủ liều lượng có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng hơn và đa kháng thuốc, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và gây khó khăn cho việc điều trị trong các tình huống chuyển nặng.

Vương Bảo giúp thông tiểu, lợi tiểu, giúp giảm kích thước phì đại tiền liệt tuyến, ngăn ngừa và hạn chế phát triển của u xơ tiền liệt tuyến. Sản phẩm thích hợp cho nam giới ở ngưỡng trung tuổi và cao niên, đang có các triệu chứng của rối loạn tiểu tiện như: tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu không hết, tiểu nhiều lần, tia nước tiểu yếu.